Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich

Celem programu jest zwiększenie liczby gospodarstw posiadających trwałe źródła dodatkowego dochodu osiągniętego z działalności pozarolniczej (np. turystyka). Oznacza to m.in. tworzenie miejsc pracy dla mieszkańców obszarów wiejskich, zwiększenie atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich, marketing i promocję różnicowania działalności gospodarczej na obszarach wiejskich. Odbiorcami mogą być osoby fizyczne, organizacje pozarządowe, organizacje rolnicze, ośrodki doradztwa rolniczego.

Programy rolno-środowiskowe i zalesianie

Celem programu jest zapewnienie rolnikom dodatkowych źródeł dochodów za wykonane usługi na rzecz ochrony środowiska. Obejmuje on:
• programy rolno-środowiskowe - stosowanie metod rolnictwa ekologicznego
• zalesianie - zalesienie gruntów rolnych powyżej 0,1ha
• szkolenia zawodowe - wzmocnienie i rozwój zasobów ludzkich na terenach wiejskich
Odbiorcami mogą być rolnicy, dzierżawcy gruntów rolnych, osoby zaangażowane w produkcję rolną i leśną.

Szkolenia zawodowe

Celem programu jest nabywanie nowych umiejętności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez ludność wiejską. Odbiorcami mogą być mieszkańcy obszarów wiejskich a projekty mogą być składane przez ośrodki i centra doradztwa rolniczego, instytucje i centra rozwoju przedsiębiorczości, wyspecjalizowane instytucje szkoleniowe. Wysokość dofinansowanie może wynosić 100% kosztów kwalifikowanych.

Programowanie, Program Operacyjny

Działania związane z rozwojem wsi będą tematem planu, który zostanie stworzony na najbardziej odpowiednim poziomie geograficznym. Przygotowany zostanie zgodnie z priorytetami NPPC, zawierać ma opis sytuacji, strategię, programy, tabele finansowe rozbite na roczne transze, uwzględniające współfinansowanie.
Polska jest dużym krajem a zróżnicowanym charakterze obszarów wiejskich, co powinno zostać odzwierciedlone w tym programie.
Zakres informacji zbieranych dla potrzeb Programu Operacyjnego obejmuje:
• rodzaj priorytetowych działań proponowanych przez poszczególne województwa w ramach SAPARD, zarówno w perspektywie krótkoterminowej, jak i średnioterminowej;
• kolejność podejmowanych działań;
• finansowanie proponowanych działań, w tym możliwości zapewnienia współfinansowania ;
• sposób koordynacji proponowanych przez województwo działań i ich miejsce w szerszej strategii rozwoju regionalnego województwa;
• przepływ informacji do beneficjentów programu SAPARD, wielkość środków na działania w danym województwie w ramach programu SAPARD zależeć będzie od łącznej wielkości środków przyznanych Polsce.

Monitoring i ocena

W celu oceny efektywności, wsparcie dla działań związanych z rozwojem wsi będzie przedmiotem oceny przed rozpoczęciem i w połowie ich realizacji oraz stałego monitorowania i oceny końcowej, zaprojektowanych tak, aby ocenić zgodność ze zdefiniowanymi celami.

Komisja oraz kraj kandydujący będą monitorować realizację programu. Taki nadzór będzie prowadzony według wspólnie uzgodnionych procedur. Monitoring przeprowadzony będzie w odniesieniu do uzgodnionych i ustanowionych wcześniej wskaźników dotyczących środków i finansowania. Kraje kandydujące przedłożą Komisji roczny raport o postępach.   
    
Zadania Komitetu Monitorującego:
• proponuje wszelkie działania mające na celu przyspieszenie realizacji,
• opracowuje i omawia wszelkie propozycje mające na celu usprawnienie działań,
• koordynuje promocję i informację o programie
• proponuje środki w zakresie pomocy technicznej, które powinny być wprowadzone i zrealizowane w ramach określonych przyznanych środków finansowych,
• opiniuje wstępne raporty roczne.

Agencja Płatnicza

Z punktu widzenia efektywnego zarządzania finansowego środkami publicznymi przewiduje się, iż środki z bezzwrotnej pomocy UE będą włączane do budżetu państwa. Oznacza to, że będą one traktowane na równi z krajowymi środkami publicznymi w zakresie kontroli prawidłowości ich wykorzystania i przestrzegania dyscypliny budżetowej.

Dzięki temu polskie organy kontroli budżetowej uprawnione będą do kontrolowania tych środków, tak pod względem procedur narzuconych przez UE, jaki i polskich rozwiązań prawnych. Powinno to zabezpieczyć nas przed ewentualnym obniżeniem transferów środków SAPARD przez Unię Europejską, czy też koniecznością zwrotu odpowiednich kwot. Ściśle określone reguły i procedury wykorzystania tych środków odnoszą się również do agencji płatniczych.

Zadania stojące przed Agencją Płatniczą obejmujące:
1. autoryzację płatności
2. realizację płatności
3. księgowanie płatności
4. zbieranie danych finansowych dla Komisji Europejskiej i ministerstwa Finansów
5. gromadzenie i przekazywanie danych dla głównego Komitetu Monitorującego
6. zapewnienie kontroli nad wydawaniem środków

Powodują, że będzie ona spełniała jedną z ważniejszych funkcji w procesie wdrażania programów finansowych ze środków SAPARD. Również, ze służbami agencji płatniczej będą się kontaktować ostateczni beneficjenci programów.
Jednocześnie z punktu widzenia zarządzania finansowego to działania agencji są nacechowane największym ryzykiem. Dlatego też zgodnie z unijnymi przepisami, środki mogą być przekazane wyłącznie agencji płatniczej spełniającej ściśle określone warunki i dającej gwarancje ich właściwego wykorzystania. Agencja Płatnicza musi uzyskać też tzw. akredytację, aby mogła pełnić swoją funkcję. Organem Akredytującym będzie prawdopodobnie Ministerstwo Finansów i/lub Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.